Günümüzde tüm dünyanın en büyük ortak sorunlarından biri şüphesiz sera gazı emisyonlarıdır. Atmosfere salındığında küresel ısınma ve uzun vadede iklim değişikliğine sebebiyet veren bu gazların kontrolsüz bir şekilde kullanımını bugün en önemli çevre sorunlarından biri olarak kabul edebiliriz. ISO 14064 de bu sorunu çözmek için geliştirilmiş standartlardan biridir.
Sanayi Devrimi, teknolojinin gelişmesi ve dünya nüfusunun çok hızlı bir şekilde artması, sera gazı emisyonunu son yıllarda çok daha büyük bir problem haline getirmiştir. Bu sorunla topyekûn mücadele etmek ve sera gazı emisyonlarını kontrol altına almak için yerel ve uluslararası düzeyde çeşitli kanunlar, anlaşmalar ve standartlar geliştirilmiştir. Çevre yönetimi konusundaki uluslararası standartlar serisi olan ISO 14000 içerisinde sera gazı emisyonu ile ilgili birtakım standartlar mevcuttur. TSE (Türk Standartları Enstitüsü) tarafından TS normu olarak kabul edilen ISO 14064 de bunlardan biridir ve şu üç bölümden oluşmaktadır.
· TS EN ISO 14064-1: Sera gazları - Bölüm 1: Sera gazı emisyonlarının ve uzaklaştırmalarının kuruluş seviyesinde hesaplanmasına ve rapor edilmesine dair kılavuz ve özellikler
· TS EN ISO 14064-2: Sera gazları - Bölüm 2: Sera gazı emisyonu azaltımlarının veya giderilmesi iyileştirmelerinin miktarının belirlenmesi, izlenmesi ve raporlanması için proje düzeyinde rehberlik tarifi
· TS EN ISO 14064-3: Sera gazları - Bölüm 3: Sera gazı beyanlarının doğrulanması ve onaylanması için rehberlik tarifi
ISO 14064 Standardının Kapsamı
ISO 14064-1, sera gazı emisyonlarının ölçülmesi ve raporlanması için organizasyon düzeyindeki ilkeleri ve gereksinimleri belirtmektedir. Bir kuruluşun sera gazı envanterinin tasarımı, geliştirilmesi, yönetimi, raporlanması ve doğrulanması için ilgili gereksinimleri ISO 14064-1 içerisinde yer almaktadır.
ISO 14064-2, sera gazı emisyonlarının azaltılmasını amaçlayan faaliyetlerin ölçülmesi, izlenmesi ve raporlanması için proje düzeyinde rehberlik sağlamaktadır. İşletmeler, bir sera gazı projesinin planlanması, proje faaliyetleri ile ilgili sera gazı kaynaklarının belirlenmesi ve seçilmesi konusunda ISO 14064-2’den faydalanmaktadır. Standart ayrıca, sıra sera gazı proje performansının izlenmesi, ölçülmesi, belgelenmesi, raporlanması ve veri kalitesinin yönetilmesi için gereksinimleri de içermektedir.
ISO 14064-3, sera gazı ile ilgili yayınlanan raporların ve bildirilerin geçerliliğini ve doğrulamasını sağlayan veya bu süreci yöneten kişi ya da kurumlara rehberlik sağlamaktadır. ISO 14064’ün bu bölümü, ISO 14064-1 veya ISO 14064-2 uyarınca gerçekleştirilen sera gazı miktarı tayini, izleme ve raporlama dahil olmak üzere kurumsal faaliyetlerin tamamına veya sadece proje bazlı olarak uygulanabilmektedir.
ISO 14064 Standardının Önemi
Sera gazı emisyonlarının kontrol altına alınması ve sürdürülebilir bir şekilde azaltılması konusunda faaliyet alanı fark etmeksizin her işletmeye büyük görev ve sorumluluklar düşmektedir. Kamu ve özel sektör kuruluşlarının sera gazı emisyonu konusunda gerekli adımları atması hem kurum çıkarları hem de çevre ve toplum çıkarları açısından son derece önemlidir.
Bu bağlamda, ISO 14064 standardının uygulanmasının doğrudan ve dolaylı olarak şu faydalarının olduğunu söyleyebiliriz:
· Şirket faaliyetlerinden kaynaklı sera gazı emisyonları doğru bir şekilde hesaplanabilir ve raporlanabilir.
· İşletmeler bu konuda daha şeffaf ve güvenilir olabilir ve bu gelişmeleri paydaşları ile paylaşabilir.
· Ortaya koyduğu ürün ve hizmetler ya da büyüklüğü fark etmeksizin her işletme sera gazı emisyonu konusunda kısa ve uzun vadede doğru stratejiler geliştirebilir. Bu stratejileri çok daha hızlı ve kolay bir şekilde uygulayabilir.
· Sera gazları ile ilgili projelerin geliştirilmesi ve uygulanması kolaylaşır.
· Sera gazı emisyonlarını azaltmak için hedefler koyan ve bu hedefler doğrultusunda çeşitli faaliyetleri hayatlarına uygulayan şirketler, bu süreçteki performanslarını ISO 14064 standartlarında yer alan ilkeler ve prensipler ile takip edebilir.
· ISO 14064 sayesinde sera gazı emisyonlarını azaltan işletmeler, bu konudaki birçok yasal yükümlülüğü de yerine getirmiş; birçok kamu ve özel sektör ihalelerindeki ön koşulları sağlamış olur.
· ISO 14064 standartları, tüm dünyada sera gazı emisyonları konusundaki risklerin ve fırsatların ortak bir şekilde belirlenmesini sağlar.
· Bu standartlar, gönüllü girişimleri destekler ve işletmelerin sera gazı kayıt ve raporlama girişimlerine katılmasını sağlar.
· Sera gazı emisyonlarının yönetimi konusunda gerekli yükümlülükleri yerine getiren işletmelerin marka değeri yükselir, kurumsal itibarı artar.
ISO 14064, bir çevresel standarttan çok daha fazlasıdır. Kurumsal sosyal sorumluluk ve sürdürülebilirlik konusunda piyasada etkin bir role sahip olmak isteyen tüm işletmelerin bu standartları uygulaması gerekmektedir. Böylelikle uzun vadede hem çevresel hem de finansal ve sosyal anlamda başarı sağlanabilir.
